Λιμενοσκόπιον - Αρχαίοι Ελληνικοί Λιμένες

_ΧΑΡΤΗΣ

Κύθνος - Όρμος Μανδράκι

Η Κύθνος βρίσκεται μεταξύ Κέας και Σερίφου στις δυτικές Κυκλάδες και κατοικήθηκε ήδη από τη Μεσολιθική περίοδο, όπως μαρτυρεί ο οικισμός στο Μαρουλά στα βορειοανατολικά του νησιού. Ο Αριστοτέλης φέρεται να έγραψε πολιτεία και των Κυθνίων, η οποία όμως δε σώθηκε. O Ηρόδοτος (VIII, 46) αναφέρει ότι οι Κύθνιοι συμμετείχαν στα Μηδικά με μία τριήρη και μία πεντηκόντορο.
Στην περιοχή της Επισκοπής, στα βορειοδυτικά του νησιού, εντοπίστηκε και ανασκάπτεται από το Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας, ο οικισμός της Αρχαίας Κύθνου, του οποίου η κατοίκηση ανάγεται στο 10ο αι. π.Χ. και συνεχίζει μέχρι και τον 7ο αι. μ.Χ., οπότε εγκαταλείφθηκε, προφανώς, εξαιτίας των Αραβικών Επιδρομών. Με τον οικισμό σχετίζονται τα κατάλοιπα διπλού ναού, του οποίου βρέθηκε ασύλητο το άδυτο (Εικ. 1) και αποθέτης, με εκατοντάδες ευρήματα, χρονολογούμενα κυρίως από τον 7ο μέχρι τον 5ο αι. π.Χ. Την πόλη διέτρεχε τείχιση 2.5 χλμ. περίπου. Στην ίδια περιοχή ο μικρός όρμος του Μανδρακίου, στα νότια της Επισκοπής, ο οποίος προστατεύεται από τη βραχονησίδα Βρυόκαστρο φαίνεται να χρησιμοποιήθηκε ως χώρος ελλιμενισμού.

Εικόνες

Βασικά χαρακτηριστικά
Περιοχή		Αιγαίο Πέλαγος
Χρήση		Ακαθόριστη
Ύπαρξη σύγχρονου λιμένα		Ναι
Σωζόμενες κατασκευές		Ναι υποβρύχια κατάλοιπα κυματοθραυστών στα νότια και ανατολικά
Γενική περιγραφή
Η λιμενολεκάνη σχηματίζεται από το μικρό όρμο του Μανδρακίου και την απέναντι νησίδα του Βρυοκάστρου (βλ. Εικ. 2). Κάτω από την επιφάνεια της σημερινής θαλάσσιας στάθμης εντοπίστηκαν: α] Στα νότια, τα κατάλοιπα ενός κυματοθραύστη κατασκευασμένου από φυσικούς ογκόλιθους. Εντούτοις, η παρουσία κυβολίθων περιμετρικά της κατασκευής, πιθανόν να σημαίνει την ύπαρξη εσωτερικής αποβάθρας ή κρηπιδώματος. Η κατασκευή προστάτευε την είσοδο και τη λιμενολεκάνη από τους νότιους - νοτιοδυτικούς ανέμους, οι οποίοι ήταν και οι μόνοι που μπορούσαν να την προσβάλουν. β] Στα ανατολικά, τα κατάλοιπα κατασκευής που ένωνε τη βραχώδη παραλία με τη νησίδα του Βρυοκάστρου, κλείνοντας τη λιμενολεκάνη από την πλευρά αυτή. Στο μυχό του όρμου, στα βόρεια, εντοπίσθηκε σε βάθος 2.20μ. ισχυρός τοίχος, πλάτους 2,20μ. και μήκους τουλάχιστον 15μ., ο οποίος βαίνει παράλληλα με τη σημερινή παραλία (Εικ. 3). Ο τοίχος αποτελούσε πιθανότατα μέρος των ευρύτερων διαμορφώσεων του λιμένα. Αναφέρονται επίσης ποικίλες κατασκευές σε διάφορα σημεία της λιμενολεκάνης, οι οποίες δεν έχουν ακόμα μελετηθεί.
Τεχνικά χαρακτηριστικά
Εποχή κατασκευής (αιώνες)		Η περίοδος χρήσης του λιμενικού έργου παραμένει άγνωστη, αν και πιθανότατα ταυτίζεται με τη χρήση του υπερκείμενου οικισμού.
Διαμόρφωση λιμένα		Εξωτερικός Λιμένας, Τεχνητός Λιμένας
Κατεύθυνση κύριου ανέμου		ΝΔ
Είσοδος λιμένα		Βρίσκεται στα νοτιοανατολικά
Εξωτερικές λιμενικές κατασκευές		Μώλοι
Εσωτερικές λιμενικές κατασκευές		Άγνωστον
Χερσαίες εγκαταστάσεις		Άγνωστον
Υλικά κατασκευής		Κυβόλιθοι, Φυσικοί ογκόλιθοι
Σύστημα κατασκευής		Φυσικοί ογκόλιθοι και κυβόλιθοι
Νεοτεκτονική ιστορία		Άγνωστον
Νεοτεκτονική ιστορία		Άγνωστον
Λειτουργίες
Η έρευνα είναι ακόμα σε πρώιμο στάδιο (2006) ώστε δεν είναι ακόμα γνωστά περαιτέρω στοιχεία.
Πηγές
Αναφορές στην αρχαία γραμματεία		Ηρόδοτος, Ιστορίαι VIII, 46
Σχετικές έρευνες		Αρχαιολογικές
Ευρήματα σε μουσεία		Ναι
Ενδεικτική βιβλιογραφία		Δελτίο Τύπου ΥΠΠΟ 25.9.06 στο: [www.culture.gr] Mendoni,L.G. - A. Mazarakis-Ainian, 1994, Kea - Kythnos: History and Archaeology Proceedings of an international Symposium http://www.ha.uth.gr/gr/research.kythnos.diaspora.asp
Καθεστώς προστασίας		Μνημείο κατά τον Ν. 3028/2002 "Για την προστασία των Αρχαιοτήτων και εν γένει της Πολιτιστικής Κληρονομιάς" (ΦΕΚ 153/Β/28-6-02)
Σύνταξη κειμένου		Θεοτόκης Θεοδούλου
Επιμέλεια κειμένου		Θεοτόκης Θεοδούλου

WOWCREATIVEPROJECTS