Κέα - Όρμος Οτζιάς
 |
| |
 |
|
|
|
|
Ο όρμος Οτζιάς βρίσκεται στη βόρεια ακτή της Κέας και ανήκε πιθανότατα στην επικράτεια της Ιουλίδας, της μίας από τις τέσσερις πόλεις της Κέας που ήκμασαν στην αρχαιότητα (Ιουλίς, Κορησία, Ποιήεσσα, Καρθαία). Παρά το ότι αποτελεί βαθύ όρμο, με μήκος που φθάνει το ~1 χλμ. δεν αποτελεί ασφαλές αγκυροβόλιο, γιατί είναι εκτεθειμένος στο βόρειο άνεμο. Εντούτοις, στο μυχό του, κάτω από το εκκλησάκι του Αγ. Σώζοντος, διατηρούνται κατάλοιπα λιμενικού έργου, πιθανότατα των Κλασικών χρόνων. Το έργο εντοπίστηκε και αποτυπώθηκε σε έρευνα της Εφορείας Εναλίων Αρχαιοτήτων, το 1987, μετά από αίτημα για την εκτέλεση σύγχρονου λιμενικού έργου στο ίδιο σημείο.
|
|
|
|
|
Βασικά χαρακτηριστικά |
| Περιοχή |
Αιγαίο Πέλαγος |
| Χρήση |
Σταθμός Φόρτωσης |
| Σωζόμενες κατασκευές |
Ναι Αποβάθρα επί λιθορριπής |
Γενική περιγραφή |
Το έργο συνίσταται σε κρηπίδωμα τετράπλευρου σχήματος (Εικ. 2), το οποίο βαίνει επί λιθορριπής. Η λιθορριπή είναι κατασκευασμένη από φυσικούς λίθους μικρών διατάστασεων (20Χ30Χ10εκ.), ενώ το κρηπίδωμα είναι κτισμένο από φυσικούς ογκόλιθους σχιστολιθικού πετρώματος διαστάσεων 2Χ1Χ0.5μ. περίπου. Η τοιχοδομία του κρηπιδώματος αποτελείται από φυσικούς όγκους ελαφρώς εργασμένους και μοιάζει με τη χρησιμοποιηθείσα στα τείχη της Ιουλίδας και της Ποιήεσσας, που χρονολογούνται στον 4ο αι. π.Χ., αποτελώντας το μόνο στοιχείο χρονολόγησης του έργου.
Η λιθορριπή συνεχίζεται και στα νοτιοανατολικά της κατασκευής, πιθανότητα για την προστασία του έργου από επιχώσεις, εξαιτίας του χειμάρρου που εκβάλλει στο μυχό του όρμου.
Ο πους της λιθορριπής ευρίσκεται στα -5.2μ. στον αμμώδη πυθμένα, η κορυφή της στα -3.8μ. και η κορυφή του κρηπιδώματος στα -1.4μ. Με δεδομένο ότι μάλλον το κρηπίδωμα διατηρεί στην κορυφή του το αρχικό του ύψος και ότι πιθανότατα εξείχε στη φάση λειτουργίας περί τα 0.5-1μ. περίπου, τότε η αλλαγή της θαλάσσιας στάθμης μπορεί να υπολογιστεί μεταξύ 1.9-2.4μ.
Το έργο παρείχε επιφάνεια παραβολής ~50μ. στις δύο του πλευρές, δηλαδή χώρο αρκετό για δύο πλοία ικανού μεγέθους της Κλασικής περιόδου. |
Τεχνικά χαρακτηριστικά |
| Εποχή κατασκευής (αιώνες) |
4ος π.Χ. η χρονολόγηση κατ' αντιστοιχία με τα τείχη της Ιουλίδας και Κορησίας (Σπονδύλης 1998) |
| Διαμόρφωση λιμένα |
Εξωτερικός Λιμένας, Τεχνητός Λιμένας |
| Κατεύθυνση κύριου ανέμου |
ΒΔ |
| Αλλαγή θαλάσσιας στάθμης |
2.4 m |
| Εσωτερικές λιμενικές κατασκευές |
Αποβάθρες |
| Υλικά κατασκευής |
Θραυστό υλικό, Φυσικοί ογκόλιθοι |
| Σύστημα κατασκευής |
Κτιστοί πλακοειδείς ογκόλιθοι επί λιθορριπής έδρασης. |
Λειτουργίες |
| Το λιμενικό έργο στον όρμο Οτζιά δεν φαίνεται να αποτελεί το λιμάνι εξυπηρέτησης μιας πόλης, αλλά ταυτίζεται πιθανότατα με εξέδρα φορτοεκφόρτωσης συγκεκριμένου προϊόντος, εν προκειμένω, πιθανόν μεταλλεύματος ή μίλτου από την περιοχή των ορυχείων του Παούρα ή των Τρυποσπηλιών. Δεν αποκλείονται, επίσης, και άλλα εμπορεύματα, αφού στην αυλή του Αγ. Σώζοντα εντοπίζονταν όστρακα αμφορέων πριν την τσιμεντόστρωσή της. |
Πηγές |
| Σχετικές έρευνες |
Αρχαιολογικές |
| Ενδεικτική βιβλιογραφία |
Σπονδύλης Η., 1998, "Ένα βυθισμένο λιμενικό έργο στον Οτζιά Κέας" στο Λ.Γ. Μενδώνη - Α.Ι. Μαζαράκης Αινιάν (επιμ.) Κέα - Κύθνος:Ιστορία και Αρχαιολογία, Πρακτικά Διεθνούς Συμποσίου 22-25 Ιουνίου 1994, Αθήνα 1998Georgiou H., N. Faraklas, 1985, "Ancient habitation patterns of Keos", Αριάδνη 3, 240 |
| Σύνταξη κειμένου |
Θεοτόκης Θεοδούλου |
| Επιμέλεια κειμένου |
Θεοτόκης Θεοδούλου |
|
|
|
|
|
|
|
